Mensenrechtenactivisten in landen waar homoseksualiteit strafbaar is vaak de pineut

“LHBTIQ+-personen in Armenië zitten in een lastig parket, maar in veel andere landen is homoseksualiteit strafbaar. Openlijk spreken over je seksuele identiteit leidt daar tot gevangenisstraffen, of zelfs de dood. Mensenrechtenactvisten die dat aan de kaak stellen worden vaak tegengewerkt door autoriteiten, wat hun belangrijke werk moeilijk maakt.” Dat zei Mamikon Hovspeyan, voorzitter van Pink Armenia en het Human Rights House te Yerevan vandaag tijdens de Dodenherdenking bij het Internationaal Homomonument in Den Haag. Hij kreeg bijval van de Haagse wethouder Mariëlle Vavier en voorzitter Marion Tahapary-Keislair van COC Haaglanden. De livestream is terug te zien via Youtube door te klikken op deze LINK

Mamikon, tijdelijk in Nederland is in het kader van het wereldwijde Shelter Cityprogramma van Justice and Peace, was door Stichting Internationaal Homomonument uitgenodigd om te spreken over het thema ‘Leven met oorlog, strijden in vrede.’ Hij noemde het een grote eer om bij het monument te mogen spreken ter gelegenheid van Dodenherdenking. Hij was onlangs nog te zien in de documentaire ‘Fight or Flight’ op NPO3 (Klik HIER voor een fragment.)

Hij eindigde zijn speech met een oproep om de Nationale Herdenking niet alleen te gebruiken om stil te staan bij wie voor ooit voor onze vrijheden hebben gestreden, maar ook om in het heden op te komen voor de rechten van elke individu, ongeacht diens genderidenteit of seksuele voorkeur, waar ook ter wereld. “Alleen zo kunnen we samen werken aan een wereld waarin iedereen vrijuit en zonder angst kan leven. Alleen samen kunnen we een wereld scheppen, waarin ieder mens gewaardeerd en gevierd wordt voor wie hij is.”

Mamikon wees er verder op dat de oorlog in Armenië er voor heeft gezorgd dat hervormingen om rechtspositie van LHBTIQ+ te verbeteren steeds worden uitgesteld. “Het is niet het goede moment”, hoort hij vaak. Hij wees er in zijn speech op dat in Armenië vorige week nog een politie-inval plaatsvond in een queervriendelijk club.

Wethouder Vavier dankte Mamikon in haar speech voor zijn inzet voor queerrechten in Armenië. “Den Haag staat als stad van Recht en Vrede achter de strijd van activisten als Mamikon. Daarom is Den Haag ook Shelter City. Wij bieden hen veiligheid, rust, steun en inspiratie. Ik roep iedereen op om solidair te zijn met mensen die vechten voor de rechten van queers, waar ook ter wereld.” De wethouder zei verder de Tweede Wereldoorlog te zien als een confronterende les. “Blijf waakzaam, want leven in vrede en vrijheid is niet vanzelfsprekend en haat en oorlog kunnen altijd overal de kop op steken.”

Ook COC-voorzitter Marion Tahapary-Keislair waarschuwde in haar bijdrage erop dat de tolerantie in onze Nederlandse samenleving onder druk staat. Ze refereerde onder andere aan de situatie onlangs in Eindhoven, waar COC-jongeren onlangs belaagd werden en antihomospreekkoren in voetbalstadions en de negatieve reactie op de voorleesmiddag door drags. “Laten we in gezamenlijkheid herdenken in deze internationale stad van recht en vrede. Opdat we aandacht houden voor elkaar, opdat we samen sterk staan en mogen blijven houden van elkaar.”

Tijdens de herdenking werden de namen genoemd van roze verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog: Frieda Bellinfante, Ru Paré, Niek Engelschman, Sjoerd Bakker en Willem Arondeus. Hun verzetswerk blijft vaak onderbelicht en verdient aandacht. Marion Tahapary-Keislair wees er op dat op 18 september 1942, vorig jaar 80 jaar geleden, een van de grootste massamoordacties plaatsvond tegen rozedriehoeksgevangen in het toenmalige concentratiekamp Sachsenhausen. “200 van hen werden die dag op verschrikkelijke wijze om het leven gebracht. De link met de huidige tijd is dat we moeten voorkomen ooit nog dezelfde kant op te gaan. Elkaar daadwerkelijk als gelijke behandelen vergt voortdurende aandacht”, aldus Marion.

 

Vooraankondiging 4 mei herdenking 2023

 

 

‘Leven met oorlog, strijden in vrede’. Dat is het thema van de Dodenherdenking bij het Internationaal Homomonument Den Haag op 4 mei aanstaande vanaf 19:30. Vanuit de Gemeente Den Haag zal de Haagse wethouder Mariëlle Vavier het woord voeren. Vanuit internationaal perspectief spreekt de Armeense queeractivist Mamikon, die in Nederland verblijft in het kader van Shelter City. Ook voorzitter Marion Tahapary-Keislair van COC Haaglanden spreekt tijdens de herdenking. De herdenking wordt georganiseerd door Stichting Internationaal Homomonument Den Haag en mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Den Haag.

Thema ‘Leven met oorlog, strijden in vrede’- Dit thema is niet alleen actueel in Nederland, maar ook internationaal. Op veel plekken in de wereld worden LHBTIQ+ personen maatschappelijk niet geaccepteerd, gediscrimineerd, onderdrukt of zelfs vervolgd. Hoe kunnen we in vrede strijden voor blijvende gelijkwaardigheid in Nederland en solidariteit tonen met onderdrukten elders op de wereld? Wat kunnen we leren uit de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog over het wezen van gelijkwaardigheid en tolerantie? De vreedzame strijd voor gelijkwaardigheid verdient blijvende aandacht, zelfs in ons eigen Den Haag en omringende gemeenten.

Programma herdenking – Voorafgaand aan de 2 minuten stilte zal de Haagse Wethouder Mariëlle Vavier (Armoede, Inclusie en Volksgezondheid) ingaan op de rol van Den Haag als internationale stad van recht en vrede. Tevens zal voorzitter Marion Tahapary-Keislair van COC Haaglanden stilstaan bij het belang van herdenken in deze tijd en in deze stad. Daarbij verbindt zij het thema met de community in onze regio.

De Armeense queeractivist Mamikon is uitgenodigd om zijn ervaringen te delen over het leven van LHBTIQ+ in Armenië. Hoewel homoseksualiteit in Armenië sinds 2003 niet meer strafbaar is, is er veel te winnen op het gebied van rechtsbescherming. Homoseksualiteit blijft vooral een taboeonderwerp in de Armeense samenleving, wat uitsluiting en discriminatie tot gevolg kan hebben. Mamikon is voorzitter van Pink Armenia en het Human Rights House te Yerevan. Hij verblijft tijdelijk in Nederland in het kader van The Hague Shelter City. Dit project is bedoeld om mensenrechtenactivisten van over de hele wereld tijdelijk op te vangen en toe te rusten voor hun belangrijke werk. Zijn bijdrage zal in het Engels zijn.

Tijdens de herdenking zal een eredetachement van Roze in Blauw van Politie eenheid Haaglanden zich opstellen bij het monument. Een gecombineerd koor zal liederen ten gehore brengen en zo de herdenking muzikaal omlijsten. Het koor onder leiding van Marc Hermsen bestaat uit leden van Haags Homomannenkoor Vox Rosa en Vrouwenkoor De Heksenketel en wordt op de piano begeleid door Gianmarco Monetti. De Last Post (taptoesignaal) wordt dit jaar verzorgd door Ólafur Elliði.

Na de twee minuten stilte zullen diverse organisaties en autoriteiten bloemen leggen bij het monument. De herdenking is rond 20:30 afgelopen. We verzamelen van 19:15. 

Na afloop van de herdenking is iedereen door COC-Haaglanden uitgenodigd om samen op verhaal te komen in het COC-café, Scheveningseveer 7, Den Haag. 

Locatie – Het Internationaal Homomonument bevindt zich nabij het station Den Haag Centraal aan de Laan van Reagan en Gorbatsjov, naast de grote Lindeboom op de Koekamp, tegenover de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunst.

Streaming en toegankelijkheid – De herdenking wordt live gestreamd en ondertiteld op het Youtubekanaal ‘Internationaal Homomonument’. Er is een beperkt aantal zitplaatsen aanwezig voor genodigden en voor wie slecht ter been is. Voor mensen met een gehoorbeperking zal Mauricio de Kok van Roze Gebaar zorgen voor vertaling in gebarentaal. Ook wordt de herdenking voor het eerst live ondertiteld dankzij de inzet van het programma Open Politie. Terplaatse is een voorziening om de ondertiteling  live te volgen. 

Het monument – Het Internationaal Homomonument Den Haag gedenkt alle personen die vervolgd en onderdrukt worden vanwege hun geaardheid of genderidentiteit, overal op de wereld, op elk moment in de geschiedenis en in het heden. Het monument gedenkt ook de wereldwijde inzet voor gelijkwaardigheid en acceptatie van LHBTIQ+

Jaarlijkse 4 mei herdenking – De herdenking bij het Internationaal Homomonument vindt jaarlijks plaats. Herdacht worden hen die vielen voor onze vrijheid sinds het begin van de Tweede Wereldoorlog. Daarbij wordt in het bijzonder gedacht aan de slachtoffers van de homovervolging ten tijde van het naziregime en de dappere roze verzetsstrijders tijdens de bezetting van Nederland. Ook na de Tweede Wereldoorlog was de samenleving weinig ontvankelijk voor homorechten en -vrijheden en was nog inzet en dapperheid nodig van velen Ook zij verdienen een plek in de Nederlandse geschiedenis en vooral in de emancipatiegeschiedenis. Deze vreedzame strijd is en blijft helaas nodig. Ook dat benoemen we uitdrukkelijk op de herdenking van 4 mei.

Ingrid van Engelshoven belooft voortdurende waakzaamheid voor LHBTI-rechten

Minister roept op tot dialoog en begrip, met respect en ruimte voor elkaar

Den Haag, 4 mei 2019

De herdenking op 4 mei 2019 was de vijfentwintigste bij het Internationaal Homomonument in Den Haag aan de Koekamp. Twee minutenstilte om acht uur ter nagedachtenis aan degenen die vielen voor onze vrijheid, voor LHBT’ers die vervolgd of onderdrukt werden tijdens de Tweede Wereldoorlog en met nadruk óók voor alle LHBT’ers die sinds die tijd het slachtoffer zijn geworden van onrecht, waar ook ter wereld.

Zo’n 250 personen waren aanwezig bij de indrukwekkende ceremonie, waarin, omkleed met prachtige liederen door koren De Heksenketel, Vox Rosa en Mannenkoorts, twee toespraken werden gegeven door minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en door Harry Derksen, voorzitter van Stichting Internationaal Homomonument Den Haag.

Minister Ingrid van Engelshoven

Minister Van Engelshoven bracht in herinnering, dat ook ná de val van het nazi-regime in 1945, homo’s en lesbiennes werden opgepakt, vervolgd, en gediscrimineerd: „Er is weinig vernietigender voor de hoop, dan het moment waarop je denkt dat de verschrikking voorbij is… en dat niet zo blijkt te zijn.” en „In Nederland verdween homoseksualiteit pas in 1971 uit het Wetboek van Strafrecht.” De minister wees erop dat tegenwoordig in Oost-Europa en de Kaukasus geweld en intimidatie van LHBTI-personen nog aan de orde van de dag is. Van Engelshoven besloot dat de angst om jezelf te zijn pas geschiedenis is, wanneer niemand meer schrikt wanneer ‘ie de hand van z’n geliefde pakt.

We halen een gitzwarte periode voor de geest.
Door de bril van die donkere jaren bekijken we vandaag.
Dat doen we hier al 25 jaar.
En dat blijven we doen.
Ingrid van Engelshoven, 4 mei 2019

De voorzitter van Stichting Internationaal Homomonument Den Haag, Harry Derksen, pleitte op deze memorabele vijfentwintigste herdenking eveneens voor een krachtiger dialoog binnen de samenleving. „Maatschappelijke acceptatie moeten we winnen door begrip te kweken bij hen, die nu dat begrip nog niet hebben.” Hoewel er is natuurlijk reden is tot blijdschap over de steun onder grote delen van de samenleving, zouden LHBTI’ers hun verantwoordelijkheid moeten nemen om zelf meer bij te dragen, door zich uit te spreken over misstanden en ook zelf het gesprek aan te gaan met anderen. Over hun gedeelde belangen, zonder achterlating van degenen die zelf dat gevecht moeilijk aankunnen, omdat ze bijvoorbeeld te oud, of nog te jong zijn. „Meer uitgebreide voorlichting op scholen is een van de middelen om de dialoog met de jongeren aan te gaan, de groep die dat gesprek het meest nodig heeft.”

Derksen sloot af door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap te bedanken voor de in haar speech uitgesproken bereidwilligheid en steun, mede namens de regering, voor de LHBTI-gemeenschap in de voort­durende strijd voor maatschappelijke gelijkwaardigheid.

Verslag door Jurgen Schouten

LHBTI’ers moeten nog meer in dialoog met de samenleving

3 mei 2019,

Vijf en twintig jaar geleden was het een hoopvolle tijd. En dit monument was het symbool van onze emancipatiestrijd voor een betere toekomst. Nu, 25 jaar later, kunnen we constateren dat die verwachtingen in Nederland grotendeels ook zijn uitgekomen. Echter, de vrijheid om overal écht jezelf te kunnen zijn als LHBTI’er en volledig gelijkwaardig te kunnen leven, blijkt een voortdurende strijd; in Nederland en in andere landen. Gelijke rechten en vrijheden moeten daarbij niet alleen worden bevochten, maar moeten óók worden behouden. Dit alles vraagt om bewustzijn en een sterk gevoel van verantwoordelijkheid. Maatschappelijke acceptatie moeten we winnen door begrip te kweken bij hen, die nu dat begrip nog niet hebben. Het gaat daarbij niet alleen om onze persoonlijke plek in de wereld, maar ook die van LHBTI’ers die zelf dat gevecht moeilijk aankunnen, omdat ze bijvoorbeeld te oud, of nog te jong zijn, waar ook ter wereld. Denk hierbij in Nederland aan dialoog middels bijvoorbeeld  de voorlichting op scholen door vele vrijwilligers. Bij de herdenking van 4 mei 2019, bij het Internationaal Homomonument in Den Haag, is het van grote steun en betekenis dat de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mevrouw Ingrid van Engelshoven, haar steun en betrokkenheid uitspreekt.

Programma 4 mei 2019

  • 19:25 tot 19:32 uur: Ontvangst gasten
  • 19:31: Aankomst en opstelling van geüniformeerd kader politie en brandweer bij het monument
  • 19:32 Begroeting/ welkomst woord
  • 19:33 Koorgezang (Imagine, van John Lennon)
  • 19:37 Toespraak de heer Harry Derksen, voorzitter Stichting Internationaal Homomonument Den Haag
  • 19:43 Koorgezang (Bring Him Home, uit Les Miserables, gevolgd door Mag Ik Dan Bij Jou, van Claudia de Breij)
  • 19:49 Toespraak Minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
  • 19:54 Koorgezang (Eli, Eli, naar een gedicht van Hanna Szenes, gevolgd door het lied Als Alles Duister Is, van Sela)
  • 19:59 tot 20:00: Taptoe door koperblazer
  • 20:00 tot 20:02: Twee minuten Stilte
  • 20:02 Het Wilhelmus wordt gezongen door eenieder
  • 20:05 uur: De kransen worden gelegd
  • 20:15 Publiek krijgt gelegenheid om bloemen te leggen
  • Einde herdenking circa 20:30 uur.

De liederen zijn dit jaar gezongen door vrouwenkoor De Heksenketel, mannenkoor Vox Rosa en mannenkoor Mannenkoorts. Het Taptoe werd geblazen door koperblazer Patrice Boileau, afgestudeerd aan het Koninklijk Conservatorium. Een meer uitgebreide opgave van bijdragen aan de herdenking vindt u op onze pagina dankwoord.