Kunstwerk

Lees ook: Geschiedenis

Vormgeving

Het ontwerp van het Internationaal Homomonument is een creatie van de Haagse kunstenaar Theo ten Have. Hij wilde dat het gedenkteken in zijn vorm een sierlijkheid, een verfijning zou krijgen. Daarom mocht het niet overduidelijk een roze driehoek worden, wat te veel de indruk van een embleem zou geven. Ten Have koos bewust voor een non-figuratief ontwerp, omdat hij van mening was dat je van het gedenkteken niet meteen een ‘hele geschiedenis’ zou moeten kunnen aflezen. Het mocht geen verhalend kunstwerk worden, vond de kunstenaar. Voor zijn ontwerp ging hij uit van de roze driehoek en het begrip ‘amour bleu’.

Driehoek

De basisvorm is afgeleidt van een driehoek, die schuin naar boven draait en heel smal toeloopt. Hij ontknoopt als een driehoek, die weidser en uitgestrekter is dan vorm van de basis. Het moet de suggestie wekken dat deze driehoek vliegt. Dit wordt versterkt doordat de bovenste driehoek niet in het verlengde van de onderste zweeft. De onderste driehoek krult omhoog tot ongeveer vier meter, waarna de krul een knoop wordt van ongeveer 55 centimeter doorsnee. Uit deze knoop komt weer een driehoek die zich verheft tot ongeveer 7,5 meter hoogte.

L’amour bleu

De onderste driehoek is blauw/grijs van kleur, ‘l’amour bleu’ en gaat op drie meter hoogte geleidelijk over naar roze. De knoop is blauw/grijs met een zweem van roze, waarna de bovenste driehoek naar boven toe steeds intenser roze wordt.

Het woord ‘amour bleu’ stamt uit het Frankrijk van de achttiende eeuw. Bleu heeft daarbij een vergelijkbare betekenis als ‘blues’ in het Engels. Men vond in die tijd homoseksualiteit een trieste vorm van liefde. Voor Ten Have was blauw/grijs een symbool voor mensen bij wie begint door te dringen dat ze homoseksueel zijn. Dat brengt veelal conflicten binnen hunzelf en met hun omgeving, aldus de kunstenaar. De driehoek in het gedenkteken buigt en loopt toe, waarna de knoop volgt.

Ontplooïng

Eenmaal voorbij de knoop neemt de intensiteit van de roze kleur toe: de zelfacceptatie is begonnen, evenals het vinden van een eigen plek in de wereld. De weg is open naar de volledige ontplooïng van de persoonlijkheid. Volgens Ten Have kon ongeveer hetzelfde worden toegepast op afzonderlijke landen. Hoe opener het leefklimaat, hoe vrijer de bevolking zich kan ontplooien, dan geldt datzelfde ook voor homoseksuelen in dat land.

Vriendschap

Tien centimeter boven het maaiveld bevindt zich in het gras een vlakke horizontale amandelvormige driehoek van grijs/blauw granito, die in kleur en vorm aansluit op de onderste driehoek. In dat vlak kwam een tekst van de dichteres Ida Gerhardt: “Waar vriendschap open als het zonlicht is, werd ons een ongepeild geluk beschoren”. Ten Have vond dit goed passen, omdat er in het kunstwerk sprake is van een zekere beweging naar het licht toe. De tekst is afkomstig uit het gedicht ‘Tuin van Epicurus’. (Ida Gerhardt: Verzamelde gedichten. Amsterdam, Athenaeum-Polak & Van Gennep, 1980)


Geschreven door: Stichting Internationaal Homomonument Den Haag (2019)

Deze tekst is vrijgegeven onder de licentie CC-BY-SA 3.0