Den Haag, 4 mei 2021,
Op de foto’s: Wethouder Bert van Alphen met bloemen bij het monument. (foto’s: ©Valéry Kuipers)
‘Er is zeker een verband tussen de Tweede Wereldoorlog en het ontstaan van internationale mensenrechten. Daar is veel goeds uit voortgekomen voor gelijke behandeling en LHBTI-rechten. Maar de vrijheid van de een betekent ook iets voor die van de ander. Daar moet het gesprek over plaatsvinden en dat is nog steeds hard nodig.’ Dat zei Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens, ter gelegenheid van de 4 mei-herdenking bij het Internationaal Homomonument in Den Haag. Zij benadrukte het belang om discriminatie te melden.
Link naar het videoverslag van de herdenking
Van Dooijeweert kondigde in haar bijdrage aan dat het thema van de MensenrechtenMens-prijs dit jaar ‘verbod op racisme’ is. Deze prijs wordt jaarlijks door het College voor de Rechten van de Mens uitgereikt op 10 december, de internationale mensenrechtendag, aan mensen en organisaties die zich inspannen voor mensenrechten ‘Uitsluiting en discriminatie vanwege kleur of afkomst is in wezen net zo onrechtvaardig als vanwege iemands geaardheid.’ legt zij uit. ‘Daarom is het ook zo belangrijk om de overheid te blijven aanspreken op institutioneel racisme.’
Naast Van Dooijeweert spraken Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support en Ricardo Lemmer van Black Queer Holland. De Haagse wethouder Bert van Alphen (Emancipatie) las ‘Een gedicht voor David’ van Jan-Simon Minkema voor. Daarna was te zien hoe hij vanmorgen bloemen legde bij het Internationaal Homomonument nabij Den Haag Centraal. Hier wordt jaarlijks in het bijzonder stilgestaan bij de slachtoffers van de homovervolging en de roze verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog. Daaraan wordt verbonden de strijd voor acceptatie en tolerantie van LHBTIQ+ in Nederland en waar ook ter wereld. Ook COC Haaglanden en diverse ander LHBTIQ+ organisaties legden in de loop van de dag bloemen bij het monument. De gemeente Den Haag maakt de herdenking mede mogelijk.
Sandro Kortekaas, onlangs genomineerd voor de landelijke Jos Brinkprijs, reflecteerde in zijn bijdrage op de Tweede Wereldoorlog en wat dit ons vandaag zegt. Hij las voor uit brieven voor van LHBTI-vluchtelingen in Nederland. ‘Zij komen naar Nederland in de hoop op bescherming en vrijheid. Maar dan komen ze terecht in een onveilige asielopvang met veel homohaat en anti-homogeweld. Vaak noodgedwongen gaan ze terug in de kast’ vertelde hij. ‘En dan vraag ik me af: wat heeft de geschiedenis ons geleerd?’ Kortekaas wees verder op ingewikkelde procedures bij de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND). De beoordeling van seksuele geaardheid laat, ondanks enkele verbeteringen, in de praktijk nog steeds te wensen over. Kortekaas hierover: ‘De IND blijft teveel en te lang twijfelen en gelooft hen niet. LHBTI-vluchtelingen worden dan onterecht afgewezen en komen op straat. Ze zijn dan vaak echt wanhopig. Maar ik blijf zeggen: Geef niet op! Blijf geloven in jezelf!’
De laatste spreker was Ricardo Lemmer van Black Queer Holland. Hij wees op het universele belang van herdenken en het leren van de fouten van mensheid uit het verleden. Hij nodigde met name geestelijk leiders van alle gezindte uit om de dialoog over acceptatie van LHBTIQ+ aan te gaan: ‘Met name bij hen ligt de sleutel om traditionele patronen te doorbreken. Er zijn nieuwe inzichten over de interpretatie van heilige boeken. Via hen kan een stukje vrijheid en emancipatie ontstaan.’
Van Dooijeweert sprak nog haar zorg uit over de acceptatie van jonge LHBTIQ+. ‘Onlangs las ik over jonge mensen die er niet met hun ouders durven praten. Dan schrik ik en dan ben ik teleurgesteld en ik ben ook echt wel bezorgd!’ Zij vertelde dat dit vijftig jaar geleden bij een van haar beste vrienden ook al speelde. ‘Het antwoord van zijn strenggelovige ouders was destijds: “Wie van jou houdt is hier welkom”. Gelukkig maar. Zo kan het dus ook’.
Als hartenwens voor de mensenrechten noemde Van Dooijeweert ten slotte, dat de Algemene wet gelijke behandeling ook in Caribisch Nederland moet gelden: ‘Iedereen die wel eens op Bonaire, Sint Eustacius of Saba is geweest, weet hoe belangrijk dat voor de LHBTIQ+-community daar is.
Tekst: Stichting Internationaal Homomonument Den Haag